Oorontsteking: oorzaken, symptomen en behandelingen

Wat zijn de verschillende types oorontstekingen en hun symptomen?

Een oorontsteking is een infectie binnen het KNO-gebied en ontstaat vaak als gevolg van een infectie in de neus of keel. Ze komt het meest voor bij jonge kinderen en baby’s. Er bestaan verschillende soorten oorontstekingen, afhankelijk van de plaats in het oor, elk met hun eigen symptomen.

Middenoorontsteking (acute otitis media)

Dit type bevindt zich in de trommelholte en wordt gekenmerkt door een infectie van het vocht achter het trommelvlies. Meestal gaat het om een bacteriële infectie, maar soms is de oorzaak viraal. Vaak begint het met een verkoudheid of neusinfectie. Middenoorontsteking komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen, omdat hun immuunsysteem nog in ontwikkeling is en ze vatbaarder zijn voor keel- en neusinfecties.

Er worden twee soorten acute middenoorontstekingen onderscheiden:

• Congestieve otitis: van virale oorsprong, zonder vocht achter het trommelvlies, dat rood is bij onderzoek. ;
• Purulente otitis: met etterig vocht achter het trommelvlies. Als het trommelvlies scheurt, kan er geelachtig vocht uit de gehoorgang lopen. Dit type is bacterieel.

De belangrijkste symptomen van een middenoorontsteking zijn:

• Oorpijn
• Koorts boven 38°C
• Misselijkheid en braken
• Plots gehoorverlies
• Slaapproblemen door pijn
• Afvloeiing van vocht bij een gescheurd trommelvlies

Wanneer ze niet behandeld wordt, kan een middenoorontsteking evolueren naar een sereuze oorontsteking: een chronische, niet-pijnlijke vorm waarbij geelachtig vocht achter het trommelvlies blijft zitten. Dit is de meest voorkomende chronische oorontsteking bij kinderen. Ze veroorzaakt geen pijn of koorts, maar wel een gevoel van een verstopt oor, duizeligheid en het horen van de eigen stem in echo (resonantie).

Inwendige oorontsteking of labyrinthitis

Zoals de naam aangeeft, tast dit type de binnenkant van het oor aan, met name het evenwichtsorgaan (vestibulum) en het slakkenhuis (cochlea). Beide spelen een cruciale rol in het gehoor en het evenwicht. Deze vorm is zeer zeldzaam en treedt meestal op na een virale infectie zoals griep of een verkoudheid, maar kan soms ook ernstigere oorzaken hebben. De diagnose is moeilijker door de diepe ligging in het oor.

De belangrijkste symptomen van een inwendige oorontsteking zijn:

• Hevige duizeligheid en evenwichtsstoornissen
• Gehoorverlies
• Misselijkheid en braken
• Tinnitus (oorsuizen)
• Koorts en soms oorpijn, afhankelijk van de oorzaak

Virale oorzaken

Een virale oorontsteking ontstaat meestal na een verkoudheid. Daarom komt ze vaak voor bij jonge kinderen, zeker wanneer ze in groepsverband worden opgevangen. Dit is vaak het geval bij een middenoorontsteking: ziektekiemen uit de neusholtes – die via de buis van Eustachius verbonden zijn met het middenoor – dringen door in het oor, veroorzaken een zwelling van het slijmvlies en leiden tot vochtophoping die druk uitoefent op het trommelvlies en pijn veroorzaakt.

Bacteriële oorzaken

Een bacteriële oorontsteking volgt vaak op een keelontsteking of een bacteriële verkoudheid. Ook hier verspreiden de bacteriën zich via de buis van Eustachius naar het oor. Uitwendige oorontstekingen hebben vaak een bacteriële oorsprong.

Externe oorzaken en oorontstekingen

• Regelmatig zwemmen zonder oordopjes
• Overmatig gebruik van wattenstaafjes
• Een anatomische afwijking van het oor, zoals een gebogen gehoorgang
• Een onbehandelde of niet verwijderde prop oorsmeer
• Drukverschillen op het trommelvlies, bijvoorbeeld tijdens een vliegreis of na het duiken. Dit wordt een barotraumatische oorontsteking genoemd, waarbij het weefsel van het oor beschadigd raakt door de drukverandering. Dit kan hevige pijn, evenwichtsstoornissen en gehoorverlies veroorzaken.

Preventie van acute middenoorontsteking

• Behandel een verstopte neus bij verkoudheid om te voorkomen dat ziektekiemen zich naar het oor verspreiden: regelmatig snuiten, fysiologisch zout gebruiken …
• Was je handen regelmatig
• Behandel ademhalingsallergieën die aan de basis van oorontstekingen kunnen liggen
• Leef in een gezonde omgeving en vermijd passief roken

Preventie van uitwendige oorontsteking

• Gebruik geen wattenstaafjes om de oren schoon te maken
• Droog de oren goed af na het zwemmen of douchen om vochtophoping in de gehoorgang te vermijden
• Krab niet in de oren en behandel huidaandoeningen in de buurt van de oren
• Zwem indien nodig met oordopjes (bekijk onze op maat gemaakte zwemoordoppen)

Heb je regelmatig last van oorontstekingen en heeft dat invloed op je gehoor? Maak dan gerust een afspraak met een gehoorspecialist. Die kan een hoortest uitvoeren en je verder begeleiden in je gehoorgezondheid.

Maak een afspraak