Man met speech bubble logo op oor
Blog

13 weetjes over je oren en het gehoor

27/01/2023 0:00:00 • 5 minuten leestijd

Oren laten het toe om de omgeving te horen, maar wat maakt hen nog zó speciaal?

13 interessante weetjes over je oren

1. Zonder je oren zou je je evenwicht verliezen

In je binnenoor ligt een fascinerende doolhofachtige structuur die bekend staat als het evenwichtsorgaan, ook wel het vestibulaire systeem genoemd. In het evenwichtsorgaan bevinden zich 3 kanalen met vloeistof en kleine haarcellen die elke roterende beweging van je hoofd registreren. Elk van deze 3 kanalen situeert zich in een andere richting, dit maakt het voor de hersenen duidelijk hoe en waar je hoofd exact aan het bewegen is. Elk kanaal volgt dus een specifieke beweging.

Je vestibulaire systeem is verantwoordelijk om deze signalen allemaal te verwerken en je hersenen hiervan op de hoogte te stellen. Je hersenen sturen namelijk de juiste informatie door naar je andere organen die deze nodig hebben, zoals je ogen of spieren. Met deze informatie kan ons lichaam zich aanpassen en ons in balans houden.

Maar waarom kan je dan onwel of misselijk worden op een boot? Dit komt omdat andere organen bepaalde bewegingen anders waarnemen en andere info doorsturen naar de hersenen, in tegenstelling tot wat ons evenwichtsorgaan de hersenen doorgeeft. Deze “tegenstrijdige” informatie vertaalt zich naar het mogelijks vervelende gevoel dat je kan ervaren op een boot.

2. Je oren blijven groeien naarmate je ouder wordt

Als we de vele verhalen mogen geloven die in de wereld rondgaan, zouden onze oren en neus de enige delen zijn van ons lichaam die ons hele leven door blijven groeien. Klopt dit eigenlijk wel?

Onze oren en neus worden inderdaad groter, maar dat komt niet zozeer door het letterlijk groeien van deze ledematen. Het proces zou te wijten zijn aan de algemene natuurlijke veroudering en de zwaartekracht die een invloed heeft op ons lichaam.

Naarmate we ouder worden lijken onze oren vooral groter te worden, aangezien het kraakbeen in onze oren langzaamaan afbreekt en de zwaartekracht ervoor zorgt dat ze beetje bij beetje “groeien”.

3. Je oren zijn zelfreinigend

Wanneer het gaat over oorsmeer, trekken veel mensen hun neus op: het moet zo snel mogelijk uit onze oren gehaald worden. Vergis je niet, oorsmeer is een essentieel onderdeel van onze oren.

Bij een normale oorsmeerproductie kan je er vanuit gaan dat je oren zich inzetten om zichzelf schoon te maken. Oorsmeer zorgt er daarnaast ook voor dat je oren gehydrateerd en beschermd blijven.

4. Oren slapen nooit

Tijdens het slapen blijven onze oren actief. Ze horen nog steeds 100% van de geluiden die zich rond ons afspelen. Onze hersenen daarentegen zijn verantwoordelijk voor het verwerken van alle geluiden die onze oren waarnemen.

Het "slapende" brein blijft neurale reacties genereren als antwoord op wat er rondom gebeurt. De slaper zelf blijft in een "standby" modus, terwijl het brein relevante informatie blijft verwerken.

5. Je oren hebben zeer belangrijke haren (die niet teruggroeien)

Het oor bestaat uit kleine zenuwvezels en haarcellen die ons helpen om ons evenwicht te bewaren, en te horen. De haarcellen zijn enorm gevoelig en kunnen gemakkelijk beschadigd raken, of zelfs volledig breken. Eens ze gebroken zijn, zullen ze niet teruggroeien.

Enkele van de meest voorkomende oorzaken van verloren haarcellen zijn blootstelling aan geluid, ouder worden of infecties aan het oor. Om elk risico van gehoorverlies te voorkomen, is het heel belangrijk om zorg te dragen voor je oren en luide omgevingen te proberen vermijden, of je oren te beschermen met passende gehoorbescherming.

6. Blootstelling aan geluid is de grootste oorzaak van gehoorverlies

Er zijn verschillende oorzaken die kunnen leiden tot gehoorverlies, maar blootstelling aan geluid is de grootste boosdoener.

Dit type gehoorverlies valt onder de categorie “Perceptief gehoorverlies”. Hoewel er andere oorzaken kunnen zijn voor gehoorverlies, zoals ouder worden, oorinfecties of bepaalde medicijnen, is blootstelling aan hoge geluidsniveaus de voornaamste. Het hoge geluidsniveau kan voortkomen uit één luid impulsgeluid, of een voortdurende blootstelling aan harde geluiden over een bepaalde periode.

7. Je oren helpen bij het regelen van drukveranderingen

Heb je je ooit afgevraagd waarom je oren "ploppen" in het vliegtuig, of in de auto wanneer je door de Pyreneeën rijdt?

Het midden van onze oren heeft een bepaalde hoeveelheid druk om zich heen. In onze oren is het de taak van de buis van Eustachius om de luchtdruk aan beide zijden van het trommelvlies gelijk te houden om ervoor te zorgen dat de druk niet opbouwt wanneer de omringende luchtdruk verandert, bijvoorbeeld wanneer je in het vliegtuig zit, onder water duikt of op grote hoogte zit.

8. De oren zijn verbonden met de neus en keel

De oren, neus en keel zijn nauw verbonden met elkaar, vandaar dat je vaak hoort over een gespecialiseerde NKO-arts, of Neus-Keel-Oor arts.

Het risico bestaat wanneer je een infectie hebt in één van de drie genoemde delen, bijvoorbeeld de neus, dit zich vertaalt naar een bijkomende ontsteking in een ander deel, zoals de oren. De oorzaak hiervan is de buis van Eustachius, deze loopt door en verbindt de neus, keel en oren.

9. Gehoorverlies kan leiden tot cognitieve achteruitgang

Uit een nieuw rapport van de Lancet Comission blijkt dat gehoorverlies een risicofactor is voor dementie. Een matige gehoorprobleem kan het risico op dementie zelfs tot 3 keer vergroten.

Zelfs milde niveaus van gehoorverlies kunnen het langetermijnsrisico op cognitieve achteruitgang of dementie doen stijgen bij mensen. Dit komt waarschijnlijk omdat gehoorverlies leidt tot verminderde mentale stimulatie, isolatie en depressie – allemaal zaken die het proces van cognitieve achteruitgang versnellen.

10. We hebben twee oren met een reden

Onze oren helpen ons om uit te maken vanwaar een bepaald geluid komt. Wanneer je gehoorverlies ervaart in één van je twee oren, wordt het moeilijker om te ontcijferen vanwaar geluiden komen. Vandaar is het voor ons ook belangrijk om beide oren aan te pakken wanneer in beide oren een gehoorverlies vastgesteld wordt, zelfs wanneer het in één van de oren niet zo ernstig is. Twee oren die alle omgevingsgeluiden terug correct opvangen, bevordert jouw veiligheid in het verkeer, maar ook jouw levenskwaliteit.

11. Je oorschelp is even uniek als je vingerafdruk

Een oorschelp is even uniek als je vingerafdruk waardoor een oorschelpafdruk gebruikt kan worden in de biometrie, of door de politie wanneer iemand moet opgespoord worden.

12. Mensen wachten gemiddeld 7 jaar voor ze iets aan hun gehoorverlies doen

Ongeveer 1 op de 5 volwassenen heeft last van gehoorverlies. Mensen met gehoorverlies wachten gemiddeld 7 tot 10 jaar vooraleer ze starten met een behandeling. Gehoorverlies is de derde meest voorkomende gezondheidsaandoening onder volwassenen.

13. Het oor bevat het kleinste bot van het menselijk lichaam

Het kleinste bot in het menselijk lichaam bevindt zich in het midden van het oor en wordt ook de stijgbeugel genoemd. De stijgbeugel is één van de drie gehoorbeentjes, samen met de hamer en het aambeeld. De stijgbeugel is zo groot als een rijstkorrel en weegt ongeveer 2,5 milligram.

Wil je nog meer te weten komen over hoe uniek onze oren en ons gehoor zijn? Boek een gratis afspraak met één van onze hoorzorgexperts in één van onze hoorcentra in jouw buurt en kom alles te weten!